Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Poulitrique-dis-Aup
Polytrichastrum alpinum
Polytrichaceae
Nom en français : Polytric alpin.
Descripcioun :Aquelo mousso acroucarpo pulèu forto, dreissado, fai de gràndi tepo o de gròssi mato sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres à l'oumbro. Li fueio soun grando (5 à 10 mm), à baso engueinanto que s'estrechon d'un cop sus un limbe en lanço, denta, pounchu e bèn verd. Au microuscope se vèson li lamelo (20 à 40) de 6 à 8 celulo emé lis apicalo pu grando e papihiouso. Fai eisamen d'espouroufite maugrat que siegue diouïco.
Usanço :Se pòu engana emé lis àutris mouso dóu meme gènre o de gènre proche. Lou poulitrique-dis-Aup se destrìo à la coupo dóu limbe (celulo apicalo dóu limbe di paret espés).
Port : Acroucarpo
Taio : 4 à 10 cm
Fueio : 5 à 10 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polytrichastrum
Famiho : Polytrichaceae
Ordre : Polytrichales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : 64 dènt simplo
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Juilet à setèmbre
Liò : Sòu
- Pendis en erbo
- Pendis emé caiau
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Polytrichastrum alpinum (Hedw.) G.L.Sm., 1971
(= Polytrichum alpinum Hedw., 1801 = Pogonatum alpinum (Hedw.) Rohl. )